ขากรรไกรยื่น หรือสั้นผิดปกติ หรือเบี้ยวผิดรูป
ผู้ป่วยกลุ่มนี้เป็นผู้ป่วยกลุ่มที่มีความผิดปกติร่วมกันทั้งในเรื่องของการสบฟัน และรูปร่างสัดส่วนของกระดูกขากรรไกร ทำให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีรูปหน้าที่ดูผิดปกติ เช่น คางยื่นหรือยาวผิดรูป คางสั้นจนดูไม่มีคางใบหน้าดูกลม ใบหน้าเบี้ยวสองข้างซ้ายขวาไม่เท่ากัน ฟันหน้าบนยื่นยาวจนหุบปากไม่สนิท ขณะยิ้มเห็นเหงือกมากเกินไป เป็นต้น ผู้ป่วยเหล่านี้หากความรุนแรงที่เป็นไม่มากนักยังพอที่จะจัดฟันช่วยได้ แต่หากความรุนแรงของความผิดปกตินี้มีมาก ก็จะไม่สามารถแก้ไขโดยการจัดฟันเพียงอย่างเดียวได้ การรักษาจะต้องอยู่ภายใต้การดูแลของทันตแพทย์จัดฟัน และศัลยแพทย์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล
มีการวางแผนร่วมกัน และร่วมกันรักษาจนกระทั่งการรักษาเสร็จสิ้น โดยปกติแล้วจะเริ่มการรักษาด้วยการจัดฟัน เมื่อจัดฟันจนกระทั่งฟันการเรียงตัวของฟันดีขึ้น ได้แนวระดับ ไม่ซ้อนเก มีการจัดเรียงตัวและเอียงตัวที่เหมาะสมกับฐานขากรรไกรแล้ว ทั่วไปจะใช้เวลาในขั้นตอนจัดฟันอยู่ที่ 1 ปีกว่าๆ ถึง 2 ปี
อย่างไรก็ตามอาจใช้เวลาในการจัดฟันมากกว่านี้ในกรณีที่มีความยุ่งยากซับซ้อน จากนั้นจะเข้าสู่การรักษาโดยการผ่าตัด การผ่าตัดจะทำภายใต้การดมยาสลบ และมีการพักฟื้นในโรงพยาบาล ถึงระยะนี้ผู้ป่วยจะมีฟันที่สบกันได้ดูเป็นปกติ อาจมีบางบริเวณที่ยังไม่สมบูรณ์แบบ รูปใบหน้าจะเปลี่ยนแปลงดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด เมื่อผู้ป่วยพักฟื้นจนหายเป็นปกติ หายปวด ยุบบวม อ้าปากได้เป็นปกติ ก็จะเข้าสู่การรักษาในขั้นตอนสุดท้ายคือการจัดฟันเพื่อเก็บรายละเอียดทั้งหมดให้เรียบร้อย โดยใช้เวลาอีกประมาณ4ถึง8เดือน รวมเวลาในการรักษาทั้งหมดโดยทั่วไปอยู่ที่ 2 ปีถึง 2 ปีครึ่ง
คำถามที่พบบ่อย
ถาม: ไปปรึกษาที่อื่นมาแล้ว ทันตแพทย์ที่ตรวจบอกต้องผ่าตัด จะหลีกเลี่ยงการผ่าตัดได้หรือไม่ เพราะกลัวการผ่าตัดและกลัวเจ็บ
ตอบ: เป็นไปได้ในบางราย ในบางรายมองโดยผิวเผินต้องผ่าตัด แต่หากพิจารณาให้รอบคอบพยายามหาวิธีในการจัดฟันให้ดีที่สุดอาจทำให้ผู้ป่วยดูปกติขึ้น ที่สำคัญอยู่ที่การสื่อสารกันระหว่างแพทย์กับผู้ป่วยต้องสื่อให้เข้าใจกันให้ได้ว่า การจัดฟันอย่างเดียวได้ผลลัพธ์อย่างไรพอใจเพียงนั้นหรือไม่ และหากผ่าตัดร่วมด้วยจะได้ผลลัพธ์อย่างไร ตอบสนองต่อความต้องการหรือไม่ พอใจหรือไม่ โดยอาจเทียบเคียงกับรายอื่นที่ผ่าตัดเสร็จแล้ว หรือทำภาพเสมือน (computer graphic) จากภาพของผู้ป่วยเองว่าหลังผ่าตัดใบหน้าจะออกมาเป็นแบบใด
ถาม: อาการแทรกซ้อนมีอะไรบ้าง
ตอบ: อาการปวด บวม เป็นเรื่องปกติของการผ่าตัด ซึ่งไม่นานก็จะหายจากอาการดังกล่าว การใช้ยาแก้ปวดที่เหมาะสมก็จะทำให้ผู้ป่วยผ่านเวลาที่ไม่พึ่งประสงค์ไปได้อย่างไม่ทุกข์ทรมาน มีอาการเพียงอาการชาของริมฝีปากล่างที่มักเกิดขึ้นเสมอๆในรายที่ผ่าตัดขากรรไกรล่าง ด้วยเหตุว่าแนวผ่าตัดดังกล่าวเป็นแนวเดียวกับเส้นประสาทรับความรู้สึกทอดผ่าน อย่างไรก็ตามอาการชาของริมฝีปากล่างจะค่อยๆดีขึ้นเอง
ถาม: ผ่าตัดแล้วกระดูกที่ผ่าจะแข็งแรงเหมือนเดิมหรือไม่
ตอบ: กระดูกตรงตำแหน่งที่ตัดจะซ่อมแซมตัวเองจนหายเป็นปกติ มีความแข็งแรงเหมือนเดิมโดยใช้เวลาเพียงไม่กี่เดือน และเมื่อเวลาผ่านไป 1 ปีรอยตัดที่ตำแหน่งนั้นจะเลือนหายไปจนหาไม่พบ
ถาม: ใช้เวลาในการรักษาตัวพักฟื้นกี่วัน
ตอบ: ระยะเวลาในการพักหลังผ่าตัด แต่ละรายจะไม่เท่ากันขึ้นกับชนิดของการรักษา และความสามรถฟื้นตัวของผู้ป่วย โดยทั่วไปจะพักฟื้นในโรงพยาบาลประมาณ 3-5 วันและให้กลับไปพักฟื้นที่บ้านต่ออีก 7-10 วัน ผู้ป่วยก็พร้อมที่กลับมาทำงานหรือเรียนต่อได้
ถาม: อาการบวมจะเป็นอยู่กี่วัน
ตอบ: ทั่วไปเมื่อผ่านไป 2 สัปดาห์ อาการบวมจะเหลือเพียงเล็กน้อย ไม่เป็นที่สังเกตุของคนทั่วไปมากนัก และยังต้องการเวลาอีกระยะหนึ่งเพื่อให้อาการบวมที่เหลือหายไปรวมทั้งเนื้อเยื่อส่วนเกินให้กระชับตัว
