ปุ่มกระดูกงอกในช่องปาก
ตำแหน่งที่พบได้บ่อยได้แก่ ที่เพดานปากและด้านในของฟันล่าง นอกจากนี้อาจมีกระดูกงอกในตำแหน่งอื่นๆได้อีกแต่พบได้น้อยกว่า กระดูกงอกเหล่านี้เป็นกระดูกปกติ ไม่ได้เป็นเนื้องอกเนื้อร้ายแต่อย่างใด หากตรวจพบและทันตแพทย์บอกไม่ต้องทำอะไรก็ไม่ต้องทำอะไร อย่าได้วิตกกังวล ผู้ป่วยบางคนคิดมากจนกินไม่ได้นอนไม่หลับ แล้วเมื่อไหร่ที่ต้องทำการรักษา
- ขนาดของปุ่มกระดูกใหญ่มากจน ไม่มีที่อยู่ของลิ้น วางลิ้นในตำแหน่งปกติไม่ได้ จนออกเสียงไม่ได้เป็นปกติ
- หรือชอบเกิดเป็นแผล บนปุ่มกระดูกอยู่เสมอๆ อันเนื่องมาจากการครูดกับอาหารแข็ง
- หรือจำเป็นต้องใส่ฟันปลอม และต้องมีบางส่วนของฟันปลอมวางพาดผ่านปุ่มกระดูก (พอใส่ฟันปลอมทับปุ่มกระดูกจะทำให้เจ็บ)
- ปุ่มกระดูกที่อยู่ทางด้านหน้าของเหงือกจนริมฝีปากอูมนูนและมักมีเศษอาหารมาติดตามซอกปุ่มกระดูก บางคนยิ้มแล้วริมฝีปากบนถูกดึงลอยขึ้นไปแขวนติดกับปุ่มกระดูกเป็นที่ขบขันของเพื่อนหรือผู้พบเห็น
- หรืออัตราการขยายตัวของปุ่มกระดูก เป็นไปอย่างรวดเร็ว จนอาจไม่ใช่กระดูกปกติ แบบนี้อาจตัดออกและส่งตรวจในคราวเดียวกัน
ทั่วไปการรักษาจะทำภายใต้การฉีดยาชา ยกเว้นแต่ปุ่มกระดูกที่มีขนาดใหญ่มากๆจริงๆที่อาจเลือกทำภายใต้การดมยาสลบ โดยจะทำการเปิดผิวเหงือก ตัดและแต่งปุ่มกระดูกออกให้เรียบเสมอกับผิวข้างเคียง เย็บแผลปิด หรืออาจปิดทับด้วยแผ่นปิดที่ทำเตรียมไว้ล่วงหน้า แบบนี้จะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกสบายขึ้น ทานอาหารได้สะดวกและป้องกันบริเวณแผลผ่าตัดให้พ้นจากการติดเศษอาหารและลิ้นผู้ป่วยที่ชอบมาเลีย
คำถามที่พบบ่อย
ถาม: ตัดออกแล้วจะงอกขึ้นมาใหม่หรือไม่
ตอบ: ทั่วไปมักจะไม่งอกใหม่ อาจพบกระดูกงอกบางรูปแบบที่สัมพันธ์กับ แรงบดเคี้ยวที่ผิดปกติ หรือคนไข้มีที่การนอนกัดฟัน อาจงอกขึ้นมาใหม่ แต่ก็ไม่ใหญ่เหมือนเดิม และโอกาสที่จะเกิดใหม่น้อยมาก
ถาม: หลังผ่าตัดทานอาหารได้หรือไม่
ตอบ: ทานได้ครับ แนะนำให้ทานอาหารอ่อน ที่ทานง่ายๆ กลืนง่ายๆ ไม่ร้อนมากนัก หรืออาจเตรียมแผ่นปิด (obtulator) มาปิดทับในระยะแรก ก็จะทำให้ทานอาหารได้สะดวกขึ้น